Zestaw
02/05/2021
Dariusz Śnieżko, Kompleksja literatury, studia staropolskie, TAWiPN Universitas, Kraków 2019.
Marek Beylin, Klimat, lewica, siostrzeństwo. Rewolucje trwają (kontrrewolucje też), Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2021.
Wojciech Dudzik, Maska w kulturze współczesnej Europy. Teorie i praktyki. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2020.
Andrzej Walicki, PRL i skok do neoliberalizmu. Jaruzelski, Solidarność, zdrada elit. Pod redakcją Joanny Schiller-Walickiej i Pawła Dybicza, Fundacja Oratio Recta, Instytut Historii Nauki PAN, Warszawa 2021.
Na razie tylko odnotowuję i, rzecz jasna – dziękuję! Komentował będę stopniowo.
Oskoma
15/03/2021
Marta Wyka, Tamten świat. Szkice literackie dawne i nowe. Wydawnictwo Literackie, Kraków 2020.
Pierwszą część tej elegancko i poręcznie wydanej książki przeczytałem od ręki, zaraz po otrzymaniu. Kiedy zaglądam do niej ponownie, powtarzam, co napisałem do Marty wraz z podziękowaniem: za mało, więcej proszę, to rozbudza ciekawość! Część ta nosi tytuł I co dalej po klęsce, nawiązujący do Pamiętnika po klęsce Kazimierza Wyki i wokół jego pisarstwa, redaktorstwa i nauczycielstwa została skupiona. To Ojciec Marty i pewnie dlatego pisze ona powściągliwie, a przecież prawdziwie. Tonacja tego pisma budzi zaufanie i pragnienie wiedzy, przeto jego oszczędność wydaje mi się przesadna. Więcej, proszę, więcej, czekam nie ja jeden.
Długi książkowe
28/02/2021
Wacław Sobaszek, Spiski życiowe. Dziennik węgajcki 1982-2020. Wydawca Stowarzyszenie Węgajty, Węgajty 18, 11-042 Jonkowo.
Taki dostałem od Autora noworoczny upominek, dzięki któremu odnaleźliśmy się po latach i teraz sobie pisujemy nawzajem. Wacek przeczytał mój Toast na progu, z opóźnieniem, ale z sercem, a ja teraz trzymam pod ręką te Spiski życiowe (tytuł świetny, do podebrania…) i ciągle do nich zaglądam.
Agata Sikora, Szczerość. O wyłanianiu się nowoczesnego porządku komunikacyjnego. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2020.
Rzecz ta ukazała się z opóźnieniem, bo Autorka doktorat obroniła przed kilku laty, ale udoskonalona, choć, na szczęście, nie ucukrowana. Winszuję, dziękuję.
Jerzy Giedroyc, Stefan Kisielewski, Listy 1946-1991. Wstęp Adam Michnik. Opracowanie i przypisy Łukasz Garbal. Posłowie Rafał Habielski. Biblioteka “Więzi”, Warszawa 2020.
Podarunek od Redaktora Biblioteki “Więzi” czyli Pawła Kądzieli. Opracowanie wzorowe, miejsce w “listowej Rzeczpospolitej” Giedroycia pewne, kładę w wyróżnionym miejscu.
Józef Czapski, Rozproszone. Teksty z lat 1923-1988, tom 1. i Rozproszone. Teksty z lat 1923-1988, tom 2. Zebrał i notami opatrzył Paweł Kądziela. Biblioteka “Więzi”, Warszawa 2020.
Gdziekolwiek zajrzy się do tych drobiazgów i przeczyta dowolnych parę kartek, ma się nieodmiennie wrażenie obcowania z osobowością wyjątkową, nadającą własny ton każdej relacji międzyludzkiej, bezpośrednio lub poprzez odczytane utwory.
Ciekawie…
11/12/2020
Ewa Bieńkowska, Po co filozofowi religia. Stanisław Brzozowski, Leszek Kołakowski. Wydawnictwo Znak, Kraków 2000.
Dzięki tej książce, mogłem znowu pomyśleć o Brzozowskim, a przed Kołakowskim się zatrzymałem, nie dlatego, że akurat dużo o nim się mówi, lecz dlatego, że pisarsko jestem gdzie indziej.
Pani Ewa pisze o swej tytułowej problematyce językiem własnym, przejrzystym i – chciałbym rzec -wypukłym, czyli nie płaskim. Najchętniej czytałem to, co z Florencji, albo z Newmana, ponieważ napisane, jak z domu, a ja zawsze czułem się tam gościem przejezdnym.
Jeśli idzie o konwersję Brzozowskiego, to się różnimy, dlatego jest ciekawie…
Niespodzianki
31/10/2020
Kasper Bajon, Fuerte, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2020.
Leon Battista Alberti, Sto bajek, przełożył i opracował Włodzimierz Olszaniec. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2020.
Parobek rzekł do osła: “dlaczego nie kopiesz innych osłów, tak, jak kopiesz ludzi?. Bo osły – odpowiedziało zwierzę – nie łają mi skóry.
Wybitna edycja równoległa, łacińska i polska, czytelna i przejrzysta, z mocą światła na stronie, z doskonałymi przekładami profesora Olszańca i jego zachęcajaco pouczającym Wstępem. Powinszować i podziękować, co niniejszym czynię.
Jest to VII tom wydawanej przez Instytut Filologii Klasycznej Uniwersytetu Warszawskiego Biblioteki Renesansowej.
Czekamy na następne!
Rarytas
22/10/2020
Kultura. Teka redakcyjna, nr 9/1969.
Wydano w dwudziestą rocznicę śmierci Redaktora Jerzego Giedroycia w nakładzie 300 egzemplarzy.
Wprowadzenie Rafał Habielski i Iwona Hofman.
Instytut Książki, Instytut Literacki Kultura, Pracownia Badań nad Instytutem Literackim UMCS, Kraków, Paryż, Lublin 2020.
Wybrać akurat ten, spośród 637 innych, numer “Kultury”, poświęcony pamięci Gombrowicza, z jego Ostatnim wywiadem oraz pożegnalnymi esejami Czesława Milosza, Sławomira Mrożka i Konstantego Jeleńskiego, którego reprint uzupełnia tę edycję, już było sukcesem. Nawet Tyrmand pisze o Hłasce w tym numerze przekonywająco!
Reprint Teki redakcyjnej w jej pierwotnym formacie, z widokiem wszystkich dopisków i wklejek jest bezcennym źródłem, dla wszystkich badaczy dzieła Jerzego Giedroycia.
Dziękuję, winszuję, pozdrawiam też wszystkich uczestników dzisiejszej konferencji w UMCS, która, mam nadzieję, właśnie się toczy – z wszystkimi restrykcjami.
Podarki z Kadzidła
07/10/2020
Michalina Deptuła, Robert Kozera, Dariusz Łukaszewski, Pracownia. Tryptyk kurpiowski. Pracownia na Pastwiskach, Cieszyn 2020.
Marianna Staśkiewicz, Dwaj Anieli do mnie przyśli. Urząd Gminy w Kadzidle. Kadzidlo 2020.
Bożena Mozyro, Alicja Dzisiewicz, Dariusz Łukaszewski, Miasto. Miestas. Pracownia na Pastwiskach, Cieszyn 2020.
Marcin Żerański, Michał Bogdański, Dariusz Łukaszewski, Gmina Kadzidło. W samym sercu Kurpiowszczyzny. Przewodnik turystyczny. Pracownia na Pastwiskach, Cieszyn-Kadzidło, 2020.
Wszystkie te dary zawdzięczam mojemu Honorowemu Wójtowi, panu Dariuszowi Łukaszewskiemu. Odnotowuję je ze znacznym opóźnieniem, bo przyszły na adres uniwersytecki, a tam się przez długie tygodnie nie bywało. Poziom autorski i szata wydawnicza wszystkich tych książek budzą uznanie i podziw. A bardzo mnie cieszy, że ich wydawca o pięknym mianie (Pracownia na Pastwiskach) na ostatniej z nich (Przewodnik turystyczny) połączył Cieszyn z Kadzidłem.
Winszuję i dziękuję.
Najpoważniej
06/10/2020
Andrzej Romanowski, Anty-komunizm czyli upadek Polski. Publicystyka lat 1998-2019. TAiWPN Uniwersitas, Kraków 2019.
Upadek Polski następował od początku Trzeciej Rzeczypospolitej. Niezależnie od jej wyjątkowych, wręcz niewyobrażalnych sukcesów. Przyczyną był ideowy fundament tego państwa: solidarnościowy antykomunizm (faktycznie łże-antykomunizm), sprzężony z politycznym katolicyzmem (faktycznie łże-katolicyzmem). Rozumiane w ten sposób antykomunizm i katolicyzm paraliżowały odzyskane państwo od początku. Stawały się ważniejsze niż Polska.
To tylko wyimek ze stronniczki Od autora. Całość bardzo pobudzająca! Wywołana nią korespondencja z Andrzejem Romanowskim – w toku.
Włodzimierz Mich, W epoce mowy. Tom 1. Kultura. Wydawnictwa Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej. Lublin 2020.
Byłem recenzentem (nie bezkrytycznym) tej opasłej monografii kultury oralnej, jej technik, znaczeń, opozycji i odniesień. Z uznaniem przyjmuję wydaną książkę i polecam wszystkim, którzy myślą fundamentalnie, a nie okazjonalnie, o kulturze ludzkiej jako takiej.
Retrospekcja
12/05/2020
Małgorzata Czermińska, Autobiograficzny trójkąt. Świadectwo, wyznanie, wyzwanie. Wydanie 2, zmienione. Universitas, Kraków 2020.
W naszej humanistyce rzecz klasyczna, a teraz odnowiona i przełożona na angielski. Winszuję i podziwiam. Dedykację zatajam.
Rafał Marszałek, Niedoczas, słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2019.
A to z kolei debiut i to nie szachowy, lecz prozatorski.
I pomyśleć, że dzięki tym dwóm podarkom wróciłem na pierwsze lata studiów… Przecież stamtąd wyszliśmy…
Z “Pogranicza”, z podzięką i zachętą!
06/05/2020
Krzysztof Czyżewski, W stronę Xenopolis, Międzynarodowe Centrum Kultury, Kraków 2019.
Czy to summa twórcy i przywódcy sejneńskiego “Pogranicza”? Tak mi się wydaje i tak też napisałem autorowi, ale Krzysztof odpowiedział, że jeszcze nie. Czekając na nią polecam ten okazały, bogaty w sensy wolumin!
Ivan Colovic, Śmierć Na Kosowym polu. Historia mitu kosowskiego. Przekład Zofia Dmitrijević, Agnieszka Łasek, Magdalena Petryńska, Małgorzata Wierzbicka, Pogranicze, Sejny 2019.
Jeśli to nie jest dzieło życia Ivana, a życzę mu jeszcze wielu, to jest to rzecz fundamentalna. Nie mamy, raczej na szczęście, mitu porównywalnego, bo grunwaldzki czy wiedeński tak konstytutywnej roli dla nowoczesnego nacjonalizmu polskiego nie pełnią, jak kosowski dla serbskiego. Interpretacja antropologiczna i krytyczna, której dokonuje Colović, jest w swojej konkretności historycznej niezrównana, a może też być wzorem dla innych podobnych odczytań. Na przykład mitu piastowskiego lub jagiellońskiego.