Długi książkowe
19/11/2016
Praktyka-utopia-metafora. Wynalazek w XIX wieku. Wydawca Uniwersytet Warszawski, 2016.
Jest to praca zbiorowa moich koleżanek i kolegów z Instytutu Kultury Polskiej, wydana w roku jubileuszowym Instytutu (40 lecia), której redaktorki ukryły się na ostatniej stronie tomu, więc je tutaj przedstawiam: Joanna Kubicka, Małgorzata Litwinowicz-Droździel. Poza nimi piszą w tym tomie również: Wojciech Puchta, Anna Jarmuszkiewicz, Alicja Urbanik, Justyna Jaworska, Piotr Kubkowski, Igor Piotrowski, Agata Koprowicz.
Dziękuję za to “prawdziwe XIX -wieczna cacko”.
Antropologia postaci w dziele filmowym. Pod redakcją naukową Seweryna Kuśmierczyka. Czuły Barbarzyńca, Warszawa 2016.
To również praca zbiorowa przygotowana i napisana w Instytucie Kultury Polskiej, w Laboratorium analizy dzieła filmowego, założonym i prowadzonym przez prof. Kuśmierczyka. Piszą w niej poza redaktorem: Robert Birkholc, Agnieszka Korycka, Paweł Stroiński, Magdalena Ulejczyk, Agata Dylak, Igor Sarzyński, Marta Koprowicz, Jacek Pająk, Michał Mróz. Wszyscy są absolwentami IKP, ale legitymują się też wieloma innymi, znamiennymi osiągnięciami, o których dowiedziałem się ze zwięzłych biogramów.
Dziękuję za ten dar panu Sewerynowi.
Sumituję się na koniec, że tak późno zapisuję te podarunki, ale, niestety, nie są to moje jedyne i ostatnie opóźnienia.
Zachęta
11/11/2016
Na ubocznej, staromiejskiej uliczce w Jeleniej Górze, jest miła knajpka, która nazywa się “Śródziemnomorska”. Przed wejściem do niej stoi tablica z zapisaną kredą rekomendacją dzisiejszych dań. Powyżej, na tej samej tablicy taka zachęta:
“U nas nie ma wi-fi, porozmawiaj z nią!”.
Trzecia świeżość
Miałem irracjonalną pewność, że amerykańskie wybory wygra Trump. Irracjonalna pewność polega na tym, że nie wymaga żadnych racji, dlatego ich nie przedstawiałem. Ale nawet mnie zaskoczyły rozmiary jego zwycięstwa.
Powinienem wiedzieć, że w polityce, a raczej wśród wielkich mas ludzi ważne jest to coś, czego nie ujmują żadne prognozy ani sondaże – mianowicie świeżość. Hilary Clinton przegrała dlatego, że była nieświeża. Parafrazując sławetne powiedzonko z Mistrza i Małgorzaty – to był łosoś trzeciej świeżości.
Amerykańscy demokraci stracili historyczną szansę nie wystawiając przeciw Donaldowi Trumpowi – Berniego Sandersa. Wygląda na to, że europejscy odpowiednicy tamtych demokratów (w tym polscy) w różnych krajach również zamierzają stracić swoje szanse.
Głównie – łososie trzeciej świeżości.
Pisarz
05/11/2016
Na pogrzebie Jerzego Szackiego powiedziano wiele słów ciepłych, pięknych i trafnych o Zmarłym i Jego niezwykłej osobowości oraz imponującej twórczości. Zabrakło mi jednak w tym dźwięcznym wielogłosie słowa o Jego sztuce pisarskiej i teraz je dopisuję. Otóż Jerzy Szacki był nie tylko wyjątkowym, samoswoim uczonym i nauczycielem – był także twórczym i świadomym pisarzem humanistycznym. Zaświadcza o tym nie tylko wczesna, udana biografia Maurycego Mochnackiego (Dzieje jedynego romansu, 1964), którą przypomniałem na uroczystości odnowienia Jego doktoratu (zawsze żałowałem, że zarzucił ten gatunek), ale również opus magnum Jerzego Szackiego, czyli monumentalna Historia myśli socjologicznej. Nie jest ona przecież wykładana, choć z wykładów wyrosła, a ich elementy musi zawierać, lecz, w swoim kształcie pisarskim – opowiadana i to rozmyślnie. Co może nie jest tak niezwykłe, gdy chodzi o idee mocno ugruntowane i wielokroć rozpracowane (jak np. konserwatyzm czy liberalizm), albo o myślicieli uklasycznionych (Vico, Saint-Simon, Tocqueville), ale kiedy idzie o formalizm, neopozytywizm czy funkcjonalizm, budzi w czytelniku amatorskim pełne zdumienie. W nowym, poszerzonym i wzbogaconym wydaniu tego dzieła, Jerzy Szacki pisarsko przekroczył dotychczasowe osiągi, ponieważ wpisał w nie także przejrzyste i potoczyste opowiadania o pracach takich ezoterycznych komplikacjonistów, jak Bourdieu, Habermas i Foucault.
Co potwierdza, iż ten uważny słuchacz, uchodzący za empatycznego milczka, był utalentowanym, rzec nawet można – rozpasanym narratorem, a talent swój i skrywaną na co dzień skłonność, zrealizował w epickim dziele naukowym, które pisarsko jest właściwie odyseją myśli ludzkiej o świecie ludzkim.
Długi książkowe
02/11/2016
Stefan Żeromski, Walka z szatanem. Tom 3, Charitas. Opracowała Beata Utkowska. Redaktor naukowy tomu Zdzisław Jerzy Adamczyk. Uniwersytet Jana Kochanowskiego, Kielce, Instytut Badań Literackich PAN, Warszawa, bd,
Stefan Żeromski, Sułkowski. “Ponad śnieg bielszym się stanę”. Opracowała Grażyna Legutko. Redaktor naukowy tomu Zdzisław Jerzy Adamczyk. Uniwersytet Jana Kochanowskiego, Kielce. Instytut Badań Literackich PAN, Warszawa, bd.
Następne tomy, 18 i 21 Pism zebranych Stefana Żeromskiego, jak zawsze w tej serii, w bezbłędnych, pożywnych opracowaniach. Bardzo dziękuję i polecam się na przyszłość.