Zapraszam do czytania!
31/01/2021
Całość pt. Wojtek z wojska, w: “Pismo. Magazyn opinii”, 2021, nr 2.
Akurat w Dzień Pamięci…
28/01/2021
Odejście filozofa
22/01/2021
Alfred Gawroński, filozof, zmarł w Rzymie 17 stycznia 2021 roku, przeżywszy 91 lat. Był oryginalnym współczesnym myślicielem, dość odosobnionym, ponieważ nie ulegał kapryśnym przypływom i nie należał do wpływowych konstelacji.
Jego tytułowy esej ze świetnej książki Dlaczego Platon wykluczył poetów z Państwa? (Biblioteka “Więzi”, Warszawa 1984) inspirował moje pojmowanie komunikacji ludzkiej i jej historycznych modeli (mowa-pismo-druk) i umacniał nasze (w ówczesnej Katedrze Kultury Polskiej Wydziału Polonistyki UW) zainteresowania dziedziną, która nazwaliśmy Antropologią słowa. Wyrosła z tego również seria wydawnicza Communicare, w której wydaliśmy także tych klasyków antropologii słowa, o których pisał Gawroński: Havelocka i Goody’ego*.
Prawdopodobnie około roku 1990 zaprosiłem Alfreda Gawrońskiego do naszego zespołu na dyskusję o jego filozoficznym ujmowaniu komunikacji oraz konstytucji sensów języka. Pamiętam to spotkanie jako intensywne, ale nie mam jego zapisu, było jednak nagrywane i powinno w tej formie zostać dochowane.
Pośród heideggerowskiej młaki i postmodernistycznej łatwizny, filozofia Gawrońskiego była głosem powagi, rzetelności, racjonalnego krytycyzmu. Jestem pewien, że zostanie właściwie odczytana i doceniona, choć żal mi, że myśliciel tego nie doczekał.
* The Logic of Writing and the Organization of Society Goody’ego przywiozłem w 1987 roku ze Stanfordu (wypatrzyłem w księgarni uniwersyteckiej, była gdzieś na samym dole, leżałem na wykładzinie ją przeglądając, a strażnik obchodził mnie dookoła) i nawet przetłumaczyłem wstępny fragment. Esej Gawrońskiego oświetlił i uporządkował te pierwsze intuicje.
Prawda inscenizacji
Inauguracja prezydenta Stanów Zjednoczonych jest sugestywną inscenizacją, także wtedy, kiedy zamiast tysięcy obywateli widzimy tysiące flag. Zawsze jednak mnie ona przejmuje, ponieważ to państwo jest dziełem ludzi rozumnych i, mimo wszystko, pozostaje dziełem imponującym.
Jego prezydent jest najwyraźniej pierwszym obywatelem, a będąc białym rzymskim katolikiem zaprasza do przesłania religijnego czarnoskórego pastora metodystów. Z podobnych splotów można tam utkać cały kilim.
Inscenizacja ta daje nam pewność, że taka rzeczywistość jest możliwa.
Dzisiaj w Ameryce
20/01/2021
Udostępniam za zgodą autora, którym jest Rafał Marszałek. I z podzięką.
Sukces
15/01/2021
Dzisiaj o godzinie 4.30 udało mi się od razu zapisać na szczepienie przeciw Covid 19. Telefonicznie na nr 989, przyjęła pani Oliwia Boroń, bardzo uprzejmie i rzeczowo. Potwierdzenie miejsca i terminu (27 stycznia o 12-tej, w Łomiankach) już otrzymałem.
Życzę wszystkim oczekującym podobnego sukcesu!
Memento
W literaturze istnieje wyrażenie skia kapnou – tłumaczone jako cień cienia, które odwołuję się do kategorii nietrwałości i marności.
Krzysztof Bielawski, Papirus z Derveni. Największe odkrycie filologiczne XX wieku, “Kronos”, nr 2/2008, s. 208-221.
Kalos kagathos
08/01/2021
Kamil Stoch jest mistrzem skoków narciarskich i to takim, jakiego dotąd nie było. Nie chodzi mi tylko o zwycięstwa, ani o miejsca w “klasyfikacji wszechczasów”, nawet nie o perfekcję stylową, która sędziowie zaczęli właściwie oceniać. On w tym sezonie, a także pod koniec poprzedniego, który przez pandemię został skrócony) dokonał czegoś, co przywodzi na myśl antyczny ideał Kalos kagathos. Stoch świadomie i nieustępliwie zestraja swoje siły fizyczne i psychiczne, czyni to od początku sezonu krok po kroku, aby osiągnąć najwyższą i niezawodną sprawność. A osiągnąwszy ją, rozkoszuje się każda sekundą lotu, jak sam powiedział, my zaś unosimy się nie tylko w zachwycie, ale i w pewności sukcesu.
To właśnie jest nadzwyczajne – ta pewność, w konkurencji tak kapryśnej, jak skoki narciarskie. Właściwie należałoby napisać rozprawę o samoopanowaniu jako samostanowieniu podmiotu ludzkiego.
Ten typ
Trump zapewne zasłużył na więcej niż impeachment, bo na sąd, za inspirowanie ataku na Capitol i parlamentarzystów, czyli swego rodzaju zamach stanu. Ale jeśli go zamkną, może napisać swój Mein Kampf… On jest w tym typie.
Co chce podpowiedzieć? Że to nie jest jego koniec i może być jeszcze bardziej groźny.
***
06/01/2021
A ludzie mówią, i mówią uczenie,
Że to nie łzy są, ale że kamienie,
I – że nikt na nie nie czeka!